Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) Los Angeles şehrinde yaşayan gazeteci Ediz Tiyanşan, CRI Türk’te Tuğçe Akkaş’ın hazırlayıp sunduğu “Güne Başlarken” programına konuk oldu ve ABD gündemindeki gelişmeleri değerlendirdi.

Bu hafta gerçekleştirilen önemli bir zirveye dikkat çeken Ediz Tiyanşan, ABD, Birleşik Krallık ve Avustralya arasındaki zirvenin nükleer denizaltılar hakkında olduğunu bildirdi.

“ABD’Lİ BİR GENERAL ÇİNLİ MEVKİDAŞLARINI ARADI”

ABD’nin nükleer denizaltı teknolojisini ilk kez Birleşik Krallık dışında bir ülke ile paylaştığını ifade eden Tiyanşan’ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:

“Ortak hedef, Çin’e karşı bir ittifak yaratmak gibi görünüyor. Çin’den buna oldukça sert tepkiler geldi. ABD, Birleşik Krallık ve Avustralya… Üçü de Anglosakson kökenlere dayanan ülkeler. Üçü arasında bu zamana kadarki en önemli ittifak oluşturuldu.

Çin bunu Soğuk Savaş ittifakı olarak okudu. Çin bunun gereksiz bir gerginlik ve yüzleşme yaratacağını düşünüyor. Fransa’dan çok sert tepki geldi, ABD Başkanı Joe Biden, selefi Trump gibi davranmakla suçlandı. Hatırlayacaksınız Trump zamanında çok fazla belirsizlik vardı. Birden Çin ile bir ticaret savaşı, Çin’e karşı bir yüzleşme süreci yaşandı. Yeni yayımlanan bir kitapta Trump’ın o dönemine ilişkin önemli bir bilgi yer alıyor. Dönemin üst düzey generallerinden birinin, Trump’ın gerçekten de Çin’e karşı savaş açması ihtimaline karşı Çin’deki mevkidaşına ulaşarak böyle bir ihtimalin bulunmadığını söylediği açıklandı. Bu gerçekten enteresan bir bilgiydi. Trump’ın başkanlığının ne kadar belirsizliklerle dolu olduğunu gösteren bir olay.

AVRUPA’NIN ÇİN İLE YAKIN İLİŞKİLERİ VAR

Şimdi de Biden geldi, Çin ile ilişkiler değişti. Biden, Çin ile rekabeti savunan biri ama bu son açıklama biraz sürpriz oldu. Bunun sebebi de Biden’ın Çin’e karşı askeri anlamda bir karşı duruş sergileyeceği beklenmiyordu. Bu zamana kadar Çin’in Güney Çin Denizi’ndeki etkinliğini eleştiriyordu ABD, Çin de ABD’yi iç işlerine karışmakla suçluyor.

Fransız yetkililer bu kararı sırtlarından bıçaklanmış olarak kabul ettiler. Fransa, ABD ile ilişkilerinin kutlanacağı bir galayı da iptal etti. Bu Batı ittifakının konu Çin olunca o kadar da güçlü olmadığını ortaya koyuyor. Avrupa’nın Çin ile çok daha yakın ilişkileri var.”