Boris Johnson’ın aşı zaferi ona ikinci şans verir ama Johnson o şansı alabilir mi?

Financial Times / Robert Shrimsley

İngiltere Başbakanı Boris Johnson, başlangıçta yanlış adımlar atmış olmasına rağmen salgından güçlü çıkabilir.

Nasıl başladığın değil, nasıl bitirdiğin önemli. Britanya’nın aşı programı uygulamasındaki açık başarısı ve Avrupa Birliği (AB) yanlış adımlarıyla tezatlığı, Johnson’ın Muhafazakârlarının, hükümetin salgından, sayısız hatanın izin vermesinden çok daha güçlü şekilde çıkacağından giderek daha çok emin olmasını sağlıyor.

Muhafazakârlar aşılamanın ulusal ruh halini yükselteceğini biliyordu. Ancak onlar ayrıca geçen ay Covid-19 salgınında 100 bin can kaybıyla korkunç dönüm noktasını da gördüler, istatistik, bu ölümlerin yarısından fazlasının geçen yıl kasım ayından bu yana olduğu düşünüldüğünde daha da şoke edici oldu. Yine de Johnson, Britanya’nın aşılama programını kutlayabilir ve bunu Brexit’in onaylanması olarak gösterebilir.

Britanya’nın AB’den ayrılmasına karşı çıkanlar, lafı çevirecekler, fakat çok az kişi, Johnson’ın AB aşı programından çıkma kararı yanlış yola gittiği için siyasi yansıması olacağı konusunda şüphe duyabilir. İşler ters gidebilir, özellikle virüs mutasyonu, ama Johnson, otoriteyi destekleyen güvenin yenilendiğini gösteriyor. Johnson’a verilen destek, özellikle muhafazakârlar arasında olmak üzere düzeliyor. Liderliğine meydan okuma hakkında laf etmek azaldı.

BORIS JOHNSON HÜKÜMETİ HATA YAPMAYA EN YATKIN OLDUĞU ZAMANDA

Boris Johnson cazibesine tekrar kavuşmuş olabilir, ancak bu tam olarak hükümetinin hata yapmaya en fazla yatkın olduğu zamandır. Bir yanlış ders, tekrar normale dönme isteği ve baskısı karşısında çok çabuk pes etmek, karantina kısıtlamalarını ihtiyatlı olandan daha fazla ve daha hızlı gevşetmek olacaktır. Diğer bir hata, aşı görev gücünü gelecekte bütün sorunlar için model olarak görmek olacaktır. Beceriklilik ve dışarı uzmanlığı karışımın parçası olmalıdır, ancak bu her durum için çözüm değildir. Başarı ayrıca Ulusal Sağlık Sistemi’nin (NHS) aşıları yapma planlamasına bağlıdır. Aynı şekilde, Johnson’ın belki bir kriz halinde savunulabilir olan arkadaşlarına güveni de genellikle geri tepti. Aşı görev gücünün başkanı olarak Kate Bingham, zafer kazandı, ancak test ve izleme başkanı Dido Harding öyle değil.

Önem verilen bir mesaj, daha az değişen bir Downing Street operasyonu ihtiyacıdır. Johnson’ın özel kalem müdürü Dan Rosenfeld ve baş sözcü Allegra Stratton’un etkileri zaten görülmeye başladı. Performansı düşük olanların ayıklanması için yaz aylarında bir kabine değişikliği muhtemel. Bazıları, AB’nin aşı sorunlarını zevkle seyretmeyi reddetmede yeni profesyonelliğin işaretlerini fark ediyor, ancak bu, temel diplomatik düşüncenin bir başarı olarak görülmeden önce neler olduğu konusunda bir şeyler söylüyor.

Bir başka ders ise Hazine’nin ortodoksluğuna ne zaman direneceğidir. Salgının maliyetlerine odaklanılması sonraki dalgaların maliyetlerini artırdı. Şimdi Johnson, çok hızlı biçimde masrafları kısmaktan kaçınmalı. Gelecek ayın bütçesi, verilen desteklerin önemli oranda geri alınmasından ziyade daha fazla uyarılar için bir zamandır.

İNGİLTERE’DE VERGİ YÜKÜ ARTACAK

Yine de gelecek yıllar salgının ekonomik gölgesinde yaşanacak. Harcama öncelikleri, bir savaş alanı ve milletvekillerinin talep ettiği zor seçimler olacak. Johnson aynı disiplini kendisi içinde uygulamalı ve açık bir yön göstermelidir. Bu, Johnson’ın, “durumlarını düzeltmek” ve yeşil gündeminden başka, partisini birkaç önemli önceliğin arkasında toplaması anlamına geliyor.

Bu listenin başında, nihayetinde Britanya’nın utanç verici şekilde yetersiz finansman desteği verilen sosyal güvenlik sistemiyle uğraşmak gelmelidir. Çarpıcı biçimde, bunun için para söz konusu olduğunda bakanlar, sosyal güvenlik ödemesinde haftalık 20 sterlinlik geçici artışın daimi hale getirilmesi çağrılarına karşı çıktıkları zaman düzenli olarak bahsediyor. Salgın sonrası, sağlık için ve sosyal bakım için vergilerin yükseltilmesi de daha fazla satılabilir olabilir. Diğer bir öncelik, daha fazla ev teslim etmek için gerekli tartışmalı planlama reformlarının yapılması olacak. Bu, salgının uzun süre sıkıntılarını çekecek genç nesil için teminat gibi sunulabilir.

Bu seçimlerin üstünde durmak, Johnson’ın en çok söylenen siyasi tanımlamasının parçası olmaya devam edecek. Johnson bir zamanlar, müdahaleci içgüdüleri geleneksel Thatcher savunucuları ile anlaşmazlıklara yol açan eski Başbakan Yardımcısı Michael Heseltine bir gönderme olarak, kendini “Brexit Hezza” olarak tanımladı.

Brexit’i bitirdikten sonra Johnson’ın görevi, muhafazakârları, kamu hizmetlerine bağlı ve ekonomiyi yeniden şekillendirmek için müdahale etmekten korkmayan bir parti olarak yeniden tasavvur edilmesini sonuçlandırmak olacak.

EKONOMİK BASKILAR JOHNSON’IN İSTEKLERİNİ ENGELLEYECEK

Johnson muhafazakarlığı, özel teşebbüs ve düşük vergi için içgüdüsel desteğini sürdürüyor, ancak devlete karşı nevraljik bir hoşlanmama ya da vergi kesintileri için dogmatik bir hevesi yok.  Bu daha aktif bir devlet ve toplumun durumuna daha fazla odaklanmak anlamına geliyor. Vergi yükü artacak. Bazı ekonomik stratejiler arz yanlı gündem ile uyumlu, ancak diğer yönleri küçük devlet isteyen muhafazakârlara meydan okuyor. Ancak Johnson’ın içgüdüleri seçmenlere nazaran daha kolaylıkla ahenkli çalıyor. 

Şüphecilik gereklidir. Sorunlar çok büyük, İskoçya muhtemelen tam bir anayasal krize giriyor, ekonomik baskılar Johnson’ın isteklerini engelleyecek ve Brexit’in maliyetleri sürecek. Ve Johnson “unutulanlara” yardım etmekten söz ederken, onların ihtiyaçları Johnson’ın siyasi pozisyonuyla çatıştığı zaman genellikle empati kurma eksikliği oluyor. Söylem ile sonuç arasında bir uçurum var, Johnson’ın mizacı yönetici olmaktan ziyade boş laf konuşan birine benziyor. Gelecek dönem daha dikkatli bir yaklaşım gerektiriyor.

İnanılmaz bir şekilde ve bazıları insafsızca, başbakanın vizyonunu tanımlamak ve iyice yerleştirmek için ikinci bir şansı olduğunu söyleyecekler. Eğer o şansı ele geçirirse, bu krizden çıkan liderin içine giren kişiden çok farklı olması gerekiyor.