DSÖ: Çin, Wuhan’da büyük şeffaflık gösterdi

DSÖ uzman ekibi, Çin’in, Wuhan’da gerçekleştirdikleri Covid-19’un kaynağına ilişkin araştırma çalışmaları sırasında büyük şeffaflık gösterdiğini belirterek, bazı Batılı medya kuruluşlarının Çin’i karalama planlarını reddetti.

Dünya Sağlık Örgütü’ne (DSÖ) bağlı uzman ekibi, Çin’in Wuhan kentinde gerçekleştirdiği Covid-19’un kaynağına ilişkin araştırmaları tamamladı.

Başta New York Times olmak üzere bazı Batılı medya kuruluşları, “Çin’in araştırmaları engellediği” ve “veri paylaşımını reddettiği” yönünde iddialar ileri sürdü.

DSÖ ekibinin birçok üyesi, iddiaları yalanlayarak, bu haberlerden büyük hoşnutsuzluk duyduklarını belirtti. Ekibin üyesi Peter Daszak 13 Şubat’ta Twitter hesabında paylaştığı bir mesajda, “New York Times gazetesi görüşlerimi çarpıtarak aktardı. Bu, bir basın organı için utanç verici. ” dedi.

Daszak 14 Şubat’ta verdiği özel bir mülakatta, Çin tarafının salgının başladığı dönemde yaptığı müdahalenin hızlı ve profesyonel olduğuna, Çin’in uzun bir süredir geniş çaplı araştırmalar yaparak dev miktarda numune topladığına dikkat çekti.

Daszak, DSÖ uzmanları ve Çin tarafının Covid-19’un kaynağına ilişkin tüm varsayımları taradığına işaret ederek, şu an virüsün hayvanlardan kaynaklanma ihtimalinin nispeten yüksek olduğunu söyledi. Virüsün laboratuvardan sızdırıldığı varsayımının gerçek olma ihtimalinin son derece düşük olduğunu ileri süren Daszak, araştırma çalışmalarının bilimsel yolda ilerletilmesi ve siyasileştirilmemesi gerektiğini vurguladı.

Peter Daszak, Çin tarafının DSÖ ekibiyle sıkı bir koordinasyon kurduğunu ve bu performansından dolayı övgüyü hak ettiğini dile getirdi. Çin’e vardıkları ilk günden itibaren elde ettikleri yeni verilerin, Çin dışında göremeyecekleri bilgiler olduğunu vurgulayan Daszak, Wuhan kentindeki Huanan deniz ürünleri pazarında faaliyet gösteren satıcıların kimlikleri, satış tedarik zincirleri ve ilk vakalarla bağlantılarını Çin ziyaretleri sırasında inceleme fırsatı bulduklarını belirtti.

Huanan deniz ürünleri pazarının kapatıldığı 31 Aralık 2019-1 Ocak 2020 döneminde Çin Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi, ipucu elde etmek için pazara bir uzman ekibi gönderdi. Daszak, Çin tarafının o dönemde yürüttüğü çalışmaları “çok kapsamlı” olarak değerlendirdi. Çinli bilim insanlarının salgının başladığı dönemde adı geçen pazarın kanalizasyon ve havalandırmasından 900’den fazla sürüntü örneği toplayarak dev bir çalışma yaptığını bildiren Daszak, “Çin’in sağladığı bilgiler ve veriler ufkumu hayli genişletti.” ifadesini kullandı.

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Wang Wenbin, 10 Şubat’ta düzenlenen basın toplantısında, Amerika Birleşik Devletleri (ABD) tarafının salgın konusunda Çin’i karalamalarına verdiği yanıtta, tüm işaretler ve araştırma sonuçlarının Covid-19’a 2019 yılının ikinci yarısında dünyanın birçok bölgesinde rastlandığını gösterdiğini söyledi.

Wang Wenbin, Covid-19’un muhtemelen ilk vakanın ilânından evvel ABD’de görüldüğüne ilişkin haberlere işaret ederek, bu nedenle Washington’ın da Çin’in yaptığı gibi şeffaf bir tavır göstererek, DSÖ ekibini ABD’ye davet etmesi gerektiğini söyledi.