Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) Texas eyaletindeki aşırı soğukları gözlemlemek için Dallas şehrine giden gazeteci Ediz Tiyanşan, CRI Türk’te Tuğçe Akkaş’ın hazırlayıp sunduğu “Güne Başlarken” programına konuk oldu ve ABD gündemindeki gelişmeleri değerlendirdi.
Texas’taki tarihi kar fırtınasını olay yerinde gözlemleyen Ediz Tiyanşan, eyalette hava sıcaklıklarının yavaş yavaş yükselmeye başladığını bildirdi.
Eyalet genelinde 32 kişinin ülke genelindeyse 58 kişinin kar fırtınası nedeniyle hayatını kaybettiğini aktaran Tiyanşan, “Texas için çok özel bir durumda. Ülkenin en güneyindeki eyalet yazları çok sıcaktır kışları da ılıktır. Şimdi görüyoruz ki Texas, eyaleti olduğu gibi kapsayan, kutuplardan gelen çok soğuk hava şartlarıyla karşılaştı. Texas’ın bazı bölgelerinde tarihin en düşük sıcaklığı kaydedildi. Bazı yerlerde eksi 24 santigrat derece sıcaklık kaydedildi. Kuzey eyaletleri için alışılmadık bir durum değildi ama Texas için bir rekordu. Beklenmedik şartlarda tam bir can pazarı yaşandı, diyebiliriz. Hayatını kaybedenler arasında evsizler yer alıyor. Evsizlerle konuştum aralarında son anda kangren olmaktan kurtulanlar var. Evsiz bir çift Dallas’ın merkezinde çadırda yaşadıklarını anlattı. ‘Öyle bir gün geldi ki, çadırın içinde titremekten kendimizi hissedemedik.’ dedi. ‘Eşim ayağını hissetmiyordu artık, kalkıp bir benzin istasyonuna gittik ve 911’i aradık.’ dediler. Evsizler için açılan barınma merkezinin yetkilisiyle de bir röportaj yaptım. Belki de en çarpıcı bana söylediği şey şu oldu; ‘Dallas bölgesinde değil, Texas genelinde bu o kadar alışılmadık bir durumdu ki, karlar eridikçe sokaklarda ceset bulmaya başladılar, bu bizi en fazla ürküten konuydu.’ dedi. Isınmaya çalışırken hayatını kaybedenlerden çok fazla haber çıktı. Buz tutan göllerde yürümeye çalışırken kırılan buzun içine düşenler, evde ısınmaya çalışırken ocağı açıp uyuduğu için karbon monoksit zehirlenmesinden ölenler ve ya yangınlar… Çok fazla yangın da yaşandı ama yollar buz kestiği için itfaiye ekipleri müdahale de edemedi. İnsanlar fırtınanın ilk günlerinde sularını da kaybettiler. Sular donduğunda borular genişlediği için boru hatları patladı. Sular ısındıktan sonra parçalanan boru hatları nedeniyle sular geri gelmedi. Elektrik sorunu beki birkaç gün devam etti diyebiliriz ama bir hafta oldu suyuna kavuşamamış olanlar var. Tesisatçılar uzun saatler çalışarak tesisatları tamir etmeye çalışıyorlar. Eyalet dışından da tesisatçılar getirildi. Bir hafta susuz kalmak pek kolay bir durum değil. İnsanlar yıkanamadılar, evde yemek yapılamadı, insanlar içme suyundan mahrum kaldılar. Türkiye’den farklı olarak ABD’nin birçok eyaletinde musluk suyu içilebiliyor. Musluktan su akmayınca pek çok kişinin içme suyu birkaç gün içinde bitti. Bu ciddi bir sorundu. Marketlerde satılan mallarında akışı durdu. Yollar kapanmıştı. Kısa bir süre telaş da yaşandı. Benzin istasyonlarında benzinin de bittiği görüldü. Fakat en önemlisi içme suyuydu. Eyalet başka eyaletlerden kasa kasa uçakla su getirdi. Okul bahçelerinde su dağıtıldı. İnsanlar en temel ihtiyaçlarını karşılamada zorlanıyordu birkaç gün boyunca.” ifadelerini kullandı.
TEXAS HALKI 10 BİNLERCE DOLARLIK ELEKTRİK FATURULARIYLA KARŞILAŞTI
Fırtınanın etkilerinin giderek azalmasıyla Texas’taki durumun düzelmeye başladığını söyleyen Ediz Tiyanşan, suyu olmayan insanların sayısının hâlâ azımsanamayacak kadar çok olduğunu belirtti.
Texas halkının fırtınanın ardından bir şok daha yaşadığını vurgulayan Tiyanşan, “Halkın elektrik faturaları normalde 70-80 belki 90 dolar geliyorsa bu ay 10 bin-15 bin hatta 17-18 bin dolar geldi. Texas’ta çok enteresan bir enerji sektörü var. Burada elektriğin fiyatı sabit değil. Daha doğrusu kontrat yaparken anlaştığınız plana göre değişiyor. Bazıları değişken dediğimiz bir plan üzerinde anlaşmış. Onların elektrik planı o an elektriği kullandıkları andaki piyasa fiyatına göre faturaya yansıyor. Texas enerji sektörünün merkezi, burada hiçbir zaman enerji sıkıntısı yaşanmadığı için insanlar bazı zamanlarda düşük faturalar ödeyebiliyorlar, bu plan sayesinde. Ancak bu tarz bir felaket yaşanmamıştı, elektriğin hiç sağlanamadığı bir anda da elektriğin piyasa fiyatı yüzlerce kat arttı bir anlamda. Elektriğin kesildiği anlarda elektriği kullananalar binlerce dolarlık faturalarla karşı karşıya kaldı. Eyalet valisi bunun inceleneceğinden bahsetti. Houston şehri valisi ise Texas’ın elektrik şebekesinin artık diğer eyaletlere açılmasının vaktinin geldiğini belirtti. Çünkü elektrik şebekesi ABD’de şu an 3’e bölünmüş durumda. Bir doğu şebekesi bir de batı şebekesinin yanında Texas’ın kendine ait kullandığı bir şebekesi var. Bu konuyla ilgili siyasi bir tartışma başladı. Texas’ın neden enerji konusunda tek başına hareket ettiğini? İleriye yönelik ülkenin geri kalanına bağlanma fikrinin hem siyasi hem de ekonomik olarak ne gibi bir yaptırım uygulayacağına önümüzdeki yayınlarda değinelim.” dedi.
Benzer Haberler





