China Daily / Ho Lok-sang
Britanya hükümeti geçen yıl ocaktan başlayarak Yurt Dışında Yaşayan Britanya Vatandaşları (BNO) pasaportu sahiplerine ve yakın aile üyelerine BNO vizesi vermeye başlayacağını açıkladı.
Beijing buna sert tepki gösterdi ve BNO pasaportlarını artık seyahat belgesi olarak kabul etmeyeceğini açıkladı. Diğer karşı önlemler de belki sırada bekliyor.
Göç politikasının herhangi bir egemen ulusun imtiyazlarından biri olduğu söylenebilir. Beijing neden kızdı? Ulusal güvenliği ve toprak bütünlüğünü korumanın da bir egemen ulusun imtiyazlarından biri olduğuna işaret etmek de önemlidir.
Ortak Deklarasyon’da Birleşik Krallık Çin’in Hong Kong Özel İdari Bölgesi üzerinde egemenliğe sahip olduğunu kabul etti. Ancak Birleşik Krallık, Britanya’ya göç etmek için BNO yolunu önerme hareketini Hong Kong halkını Ulusal Güvenlik Yasası’ndan korumak için bir patika olarak ilan etti. Bu hareket 1984’te karşılıklı olarak kabul edilen ve açıkça BNO sahiplerinin Birleşik Krallık’ta ikamet etme hakkına sahip olmadıklarını açıkça belirten memoranduma açıkça aykırıdır. “Patika” Çin’in Hong Kong üzerindeki egemenliğine bir hakarettir. Birleşik Krallık kesinlikle ulusal güvenliğin herhangi bir egemen ulus için önemli bir mesele olduğunu biliyor olmalıdır.
HONG KONG TARTIŞMALARINDA EGEMENLİK MERKEZİ BİR SORUN
Bugün yürürlükte olan Temel Yasa 1990’da kabul edildi ve Hong Kong’da yıllar süren danışmalardan sonra hazırlandı. Ortak Açıklama’nın 1. Eki’nde “Anayasa” altında “Hong Kong Özel İdari Bölgesi’nin kurulması” ve “Temel Yasa” vardır. Dolayısıyla, Temel Yasa’nın Çin-Britanya Açıklamasının somutlaştırılması olduğunu söyleyebiliriz. Beijing Temel Yasa’ya uyduğu sürece, Çin-Britanya Açıklaması’ndan saptığı söylenemez.
Temel Yasa’nın 23. Maddesi açıkça Hong Kong Özel İdari Bölgesi’nin “herhangi bir ihanet, ayrılık, isyana teşvik ve merkezi halk hükümetine karşı ayaklanmayı ya da devlet sırlarının çalınmasını önlemek için kendi yasalarını çıkaracağını, yabancı siyasi örgütlerin veya kuruluşların bölgelere siyasi faaliyetlerini yasaklayabileceğini, bölgedeki siyasi örgütler ve kuruluşların yabancı siyasi örgütler ve kuruluşlarla bağlar kurmasını yasaklayabileceğini” açıkça belirtir. Çin-Britanya Ortak Açıklaması’ndan sapanlar Hong Kong’da 23. maddenin uygulanmasını engellemeye çalışanlardır.
Çin Hong Kong üzerinde egemenliğe sahip olduğu için ve ulusal güvenliğe yönelik tehdit açık hale geldiği için, hiçbir dürüst ülke Ulusal Güvenlik Yasası’nın yürürlüğe konulmasının Hong Kong’un özgürlüklerine müdahale olduğunu ilan etmemelidir. Bir anlamda, Hong Kong halkının özgürlüklerini zayıflatanlar sıradan Hong Kong halkının yaşamlarını alt üst eden protestoculardı. Bu yüzden, Ulusal Güvenlik Yasası ayrıca kişisel Hong Kong’da yaşayanların güvenlik, özel mülkiyet, kamu imkânları ve mülkiyetlerinin korunmasına da yardımcı oluyor.
BRİTANYA NE YAPMAK İSTİYOR?
Sorun, Batılı güçlerin neden kendi ulusal güvenlikleri hakkında bu kadar endişelenirken, aynı zamanda Çin’in ulusal güvenlik ihtiyacını tümüyle göz ardı ettikleridir.
Temel Yasa’nın 45. maddesi “baş yöneticiyi seçme metodu Hong Kong Özel İdari Bölgesi’ndeki fiili durumun ışığında ve düzenli ve tedrici bir ilerleme ilkesine uygun olarak belirlenecektir. Nihai amaç baş yöneticinin geniş temsil niteliğine sahip aday gösterme komitesinin demokratik süreçlere uygun olarak aday göstermesinden sonra genel oyla seçilmesidir.” der.
Asla vazgeçilemeyecek aday gösterme komitesinin “geniş temsil niteliğine sahip” olduğu söylenemezse de, bu amaca yönelik ilerleme tedrici ve Hong Kong’daki “fili durumun ışığında” olacaktır.
Beijing’i Hong Kong’un geniş biçimde temsil niteliğine sahip aday gösterme komitesinin hazır olduğu konusunda garanti vermek yerine, muhalefet partilerinin öncülük ettiği bazı kişiler bunun yerine “halkın aday göstermesi” ve “parti aday göstermesinin” getirilmesini istediler. Bunlar Temel Yasa’ya olmadığı için, Beijing bunu kabul edemezdi.
Bu nedenle, Temel Yasa’dan ve dolayısıyla Çin-Britanya Ortak Açıklaması’ndan sapan Beijing değil protestoculardır. Öyleyse Britanya ne yapmak istiyor? Beijing, Hong Kong halkının hangi özgürlüklerini alıyor?
